خلاصه مواد مالیاتی مهم

 

ردیف	سئوال	ماده قانونی	جواب
۱	اشخاص مشمول مالیات را نام ببرید ؟	ماده ۱	۱- اشخاص چه حقیقی و چه حقوقی اموال و املاک در ایران مشمول مالیات است ۲- اشخاص حقیقی مقیم ایران در تمامی درآمد های ناشی از ایران و خارج از ایران مشمول است . ۳- اشخاص حقیقی غیر مقیم در ایران نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران تحصیل می کند . ۴- هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران و خارج از ایران تحصیل می کند . ۵- هر شخص غیر ایرانی نسبت به درآمد هایی که در ایران تحصیل می نماید .
۲	اشخاصی که مشمول پرداخت مالیات نمی شوند را نام ببرید؟	ماده ۲	۱- وزارتخانه ها و موسسات دولتی ۲- موسساتی که بودجه آنها بوسیله دولت تامین می شود . ۳- شهر داریها ۴- نیروهای مسلح ، جانبازان ، آزادگان ، آستان ها ۵ - بنیاد های زیر نظر مقام معظم رهبری با دستور معظم له
۳	درآمد مشمول مالیات املاک اجاری را شرح دهید ؟	ماده ۵۳	عبارت است از کل مال الاجاره اعم از نقدی و غبر نقدی پس از کسر ۲۵٪ بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره ( نرخ جدول ماده ۱۳۱ )
۴	اگر موجر مالک نباشد مالیات او چگونه محاسبه می شود ؟	آخر ماده ۵۳	درآمد مشمول مالیات وی عبارت است از ما به التفاوت اجاره دریافتنی و پرداختنی بابت مورد اجاره
۵	اشخاص حقوقی نسبت به پرداخت مالیات املاک اجاری چه وظیفه ای دارند ؟	تبصره ۹ ماده ۵۳	مکلفند مالیات موضوع این فصل را از مال الاجاره هایی که پرداخت می کنند کسر و ظرف ۱۰ روز به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را بهموجر تسلیم نمایند .
۶	مال الاجاره چگونه تعیین می شود ؟	ماده ۵۴	از روی سند رسمی تعیین می شود و در صورتی که اجاره نامه رسمی وجود نداشته باشد میزان اجاره بهاء بر اساس املاک مشابه تعیین خواهد شد .
۷	معافیت کسانی که غیر درآمد اجاره درآمدی ندارندچه مبلغی است ؟	ماده ۵۷	تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده ۸۴ این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات است .
۸	نقل و انتقال املاک و سر قفلی چگونه محاسبه می شود ؟	ماده ۵۹	نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی به نرخ ۵ ٪ و انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی مالک ( سرقفلی ) ۲ ٪
۹	اگر معامله ای بعد از پرداخت مالیات انجام نشود ، چه حکمی دارد ؟	ماده ۷۲	اداره امور مالیاتی مربوط مکلف است بنا به درخواست مودی و تایید اسناد رسمی مربوط ، مبنی بر عدم ثبت معامله ظرف ۱۵ روز از تاریخ اعلام دفتر اسناد رسمی مالیات وصول شده را مسترد دارد .
۱۰	املاک نوساز مالیاتشان چگونه محاسبه می شود ؟	ماده ۷۷	اولین نقل و انتقال قطعی ساختمانهای نوساز که بیش از ۲ سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آنها نگذشته باشد علاوه بر مالیات نقل و انتقال مشمول مالیات مقطوع به نرخ ۱۰٪ به ماخذ معاملاتی اعیانی مورد انتقال خواهند بود .
۱۱	درآمد مشمول مالیات حقوق را تعریف کنید ؟	ماده ۸۳	عبارت است از حقوق و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون
۱۲	خانه با اثاثیه و بدون اثاثیه ، اتومبیل با راتتده و بدون راننده در مزایای غیر نقدی چگونه محاسبه می شود ؟	تبصره ماده ۸۳	مسکن با اثاثیه ۲۵٪ و بون اثاثیه ۲۰٪ حقوق و مزایای مستمر نقدی و اتومبیل اختصاصی با راننده ۱۰٪ و بدون راننده ۵٪ حقوق و مزایا ی مستمر نقدی پس از کسر وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر می شود .
۱۳	پرداخت کنندگان حقوق چه تکلیفی در قانون دارند ؟	ماده ۸۶	مکلفند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده ۸۵ این قانون محاسبه و کسر و ظرف ۳۰ روز ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن به اداره مالیاتی محل پرداخت و در ماههای بعد فقط تغییرات را صورت دهند .
۱۴	درآمد مشمول مالیات مشاغل را تعریف کنید ؟	ماده ۹۴	عبارت است از کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمد های آنان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده پس از کسر هزینه ها و استهلاکات مربوط
۱۵	مشاغل به چند دسته تقسیم می شوند به اختصار شرح دهید ؟	ماده ۹۵	به ۳ گروه تقسیم می شوند الف - صاحبان مشاغلی که به موجب آن مکلف به ثبت فعالیت های شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل ، موضوع قانون تجارت هستند مانند دارنگان کارت بازرگانی ، وارد کنندگان ، صادرکنندگان ، موسسات حسابرسی ، حسابداری ، صاحبان کارخانه و ۰۰۰ ب - صاحبان مشاغلی که بر حسب این قانون مکلف به ثبت فعالیتهای شغلی در دفاتر درآمد و هزینه می باشند مانند صاحبان کارگاههای صنعتی ، صاحبان مشاغل ساختمانی ، صاحبان مراکز ارتباطات رایانه ای ج - صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات الف و ب فوق نیستند مکلفند صورت خلاصه درآمد و هزینه خود را طبق ضوابط و نمونه های تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور نگهداری کنند .
۱۶	موارد تشخیص علی الراس را در قانون مالیات به اختصار توضیح دهید	ماده ۹۷	۱ - در صورتی که موعد مقرر ترازنامه و حساب سود و زیان و یا دفاتر درآمد و هزینه را تسلیم نکرده باشد ۲- در صورتی که مودی به درخواست کتبی اداره امور مالیاتی مربوطه از ارائه دفاتر و یا مدارک حساب در محل کار خود خودداری نماید . ۳- در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات بنظر اداره امور مالیاتی غیر قابل رسیدگی تشخیص داده شود .
۱۷	میزان معافیت مشاغل چقدر است ؟	ماده ۱۰۱	تا میزان معافیت ماده ۸۴ این قانون از پرداخت مالیات معاف و مازاد به نرخ های مذکور در ماده ۱۳۱ این قانون مشمول مالیات خواهد بود .
۱۸	بطور مختصر ماده ۱۰۴ را توضیح دهید ؟		کلیه اشخاص حقوقی اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی و اشخاص موضوع ماده ۹۵ مکلفند در هر مورد که بابت حق الزحمه پزشکی ، هزینه بیمارستانی ، ( امور خدماتی ) .... پرداخت می کنند ۵ ٪ آن را بعنوان علی الحساب مالیات مودی و ظرف ۳۰ روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان مالیاتی کشور واریز و رسید آن را به مودی تسلیم نمایند .
۱۹	درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی را شرح دهید ؟	ماده ۱۰۶	طبق رسیدگی به دفاتر قانونی بر طبق مقررات ماده ۹۴ و بتد الف ماده ۹۵ این قانون و طبق ماده ۹۷ تشخیص می گردد .
۲۰	اشخاص حقوقی خارجی از حیث مالیاتی چگونه محاسبه می شوند ؟	ماده ۱۰۷	الف - در مورد پیمانکاری در ایران ۱۲٪ کل دریافتی سالانه ب - بابت واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود در ایران ۲۰٪ تا۴۰٪ مجموع وجوهی که ظرف یک سال مالیاتی عاید آنها می گردد ضریب تعیین درآمد مشمول مالیات بنا به پیشنهاد وزارت امور و اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران تعیین می شود . ج - در مورد بهره برداری از سرمایه و سایر فعالیت هایی که اشخاص حقوقی و موسسات مزبور به وسیله نمایندگی انجام می دهند طبق مقررات ماده ۱۰۶
۲۱	بطور کامل طرز تسلیم اظهار نامه را توضیح دهید ؟	ماده ۱۱۰	اشخاص حقوقی مکلفند اظهار نامه و ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکا و سهامداران و حسب مورد میزان سهم الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص حقوقی درآن واقع است تسلیم و مالیات متعلقه را پرداخت نمایند .
۲۲	اگر موسسه ای دارای فعالیت های آموزشی و غیر انتفاعی باشد حکم قانونی آن چیست ؟	ماده ۱۳۴	از پرداخت مالیات معاف است
۲۳	۵ نمونه از هزینه های قابل قبول را نام ببرید ؟	ماده ۱۴۸	۱) قیمت خرید کالای فروخته شده و یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده ۲) هزینه های استخدامی متناسب با خدمت کارکنان ۳ ) کرایه محل موسسه در صورتی که اجاری باشد ۴) اجاره بهای ماشین آلات و ادوات ۵ ) مخارج سوخت ، برق ، روشنایی ،آب ، مخابرات
۲۴	قراین مالیاتی چیست؟	ماده ۱۵۲	عبارت است از عواملی که در هر رشته از مشاغل با توجه به موقعیت شغل برای تشخیص درآمد مشمول مالیات بطور علی الراس بکار می رود (خرید سالانه ، فروش سالانه ، درآمد ناویژه ، میزان تولید در کارخانه جات ، ارزش حق واگذاری محل کسب و....)
۲۵	ضرایب مالیاتی چیست ؟	ماده ۱۵۳	عبارت است از ارقام مشخصه ای که حاصل ضرب آنها در قرینه مالیاتی در موارد تشخیص علی الراس. درآمد مشمول مالیات تلقی میگردد .
۲۶	منظور از ماده ۱۶۵ قانون مالیات چیست ؟		در مواردی که بر اثر حوادث و سوانح به یک منطقه کشور یا به مودی یا مودیان خاصی خسارتی وارد گردد و جبران نگردد وزارت امور اقتصاد و دارایی می تواند معادل خسارت وارده از درآمد مشمول مالیات مودی درآن سال و سنوات بعد کسر و نسبت به آن دسته که بیش از ۵۰٪ از اموال آنان در اثر حوادث از بین رفته است و قادر به پرداخت بدهی مالیاتی نمی باشد . بدهی مالیاتی را بخشوده یا تقسیط طولانی نماید .
۲۷	ماده ۱۹۱ را توضیح دهید ؟		تمام یا قسمتی از جرائم مقرر در این قانون بنا به درخواست مودی با توجه به دلایل ابرازی مبنی بر خارج از اختیار بودن عدم انجام تکالیف مقرر و با در نظر گرفتن سوابق مالیاتی و خوش حسابی مودی به تشخیص و موافقت سازمان امور مالیاتی قابل بخشوده شدن است .
۲۸	عدم تسلیم اظهار نامه توسط اشخاص حقوقی و الف و ب مشاغل چگونه است ؟	ماده ۱۹۴	علاوه بر تعلق جرائم مقرر مربوط که قابل بخشودن نیز نخواهید بود تا ۳ سال بعد از ابلاغ مالیات مشخصه قطعی از هر گونه تسهیلات و بخشودگی های مقرر در قانون مالیاتها نیز محروم خواهند شد .
۲۹	بدهکاران مالیاتی در وزارت دارایی یا سازمان امور مالیاتی از حیث مبلغ بدهی چه نقشی دارند ؟	ماده ۲۰۲	وزارت امور اقتصاد و دارایی و سازمان امور مالیاتی می تواند از خروج بدهکاران مالیاتی که میزان بدهی آنها از یک میلیون تومان بیشتر است از کشور جلوگیری نماید .
۳۰	اگر مودی مالیات قطعی شده خود را نپردازد حکم قانونی آن چیست ؟	ماده ۲۱۰	اداره امور مالیاتی به موجب برگ اجرایی به مودی ابلاغ می کند ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ کلیه بدهی خود را بپردازد یا ترتیب پرداخت آن را به اداره امور مالیاتی بدهد .

حسابداری مالیاتی( مالیات مشاغل )

مسئله ۱) آقای حسینی صاحب کارخانه ای است که دارای پروانه تاسیس از وزارت صنایع است . نامبرده اظهار نامه و تراز نامه و حساب سود و زیان عملکرد سال ۸۲ خود را در موعد مقرر قانونی با ابراز مبلغ ۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال سود به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نموده است . مامور مالیاتی با مراجعه به محل کار وی و ملاحظه و رسیدگی دفاتر و اسناد و مدارک . دفاتر را قبول نموده است . لکن مبلغ ۱۲.۴۰۰.۰۰۰ ریال از هزینه های مندرج در دفاتر را به علت عدم تطبیق با مقررات هزینه های قابل قبول نپذیرفته است .

اولا : تعیین کنید آقای حسینی در موقع تسلبم اظهار نامه و ترازنامه و حساب سود و زیان چه مبلغ مالیات باید پرداخت نموده باشد .

ثانیا : با تشخیص مامور مالیاتی . مالیات متعلقه چه مبلغ می شود و ما به ا لتفاوت چقدر است ؟

جواب : ( معافیت سالانه مالیاتی سال ۸۲ ۱۹.۲۰۰.۰۰۰ ریال )

اولا درآمد مشمول مالیات ۳۳۰.۸۰۰.۰۰۰ = ۱۹.۲۰۰.۰۰۰ - ۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰

نرخ ماده ۱۳۱ ۴.۵۰۰.۰۰۰ = ۱۵٪ * ۳۰.۰۰۰.۰۰۰

۱۴.۰۰۰.۰۰۰= ۲۰٪ * ۷۰.۰۰۰.۰۰۰

۳۷.۵۰۰.۰۰۰= ۲۵٪ * ۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰

۲۴.۲۴۰.۰۰۰= ۳۰٪ * ۸۲.۶۰۰.۰۰۰

مالیات ۸۰.۲۴۰.۰۰۰

ثانیا درآمد مشمول مالیات ۳۴۳.۲۰۰.۰۰۰=۱۹.۲۰۰.۰۰۰- ۳۶۲.۴۰۰.۰۰۰=۱۲.۴۰۰.۰۰۰+۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰

نرخ ماده ۱۳۱ ۴.۵۰۰.۰۰۰ = ۱۵٪* ۳۰.۰۰۰.۰۰۰

۱۴.۰۰۰.۰۰۰= ۲۰٪*۷۰.۰۰۰.۰۰۰

۳۷.۵۰۰.۰۰۰= ۲۵٪ ۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰

۲۷.۹۶۰.۰۰۰= ۳۰٪ ۹۳.۲۰۰.۰۰۰

مالیات ۸۳.۹۶۰.۰۰۰

ما به التفاوت ۳.۷۲۰.۰۰۰= ۸۰.۲۴۰.۰۰۰- ۸۳.۹۶۰.۰۰۰

---

مسئله ۲) در مساله اول اگر آقای حسینی :

۱- در موعد مقرر از تسلبم ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کرده بود .

۲- با تسلیم به موقع ترازنامه و حساب سود و زیان از ارائه دفاتر و اسناد و مدارک به مامور برای رسیدگی خودداری کرده بود

۳- با ارائه دفاتر و اسناد و مدارک . مامور مالیاتی آنها را رسیدگی و دفاتر را مردود و اعلام مردود بودن دفاتر مورد تائید هیات سه نفره حسابرسان قرار گرفته بود .

اولا - مامور مالیاتی به چه استنادی و از چه طریق اقدام به تشخیص درآمد و مالیات می کرد .

ثانیا - در صورتیکه مامور مالیاتی پس از تحقیقات و کسب اطلاعات از مراجع مختلف به این

می رسید که میزان فروش محصولات کارخانه در سال ۸۲ معادل ۴.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال بوده و ضریب درآمد حاصل از فروش طبق جدول ضرائب مالیاتی ۹٪ باشد . درآمد مشمول مالیات و مالیات متعلقه به تشخیص مامور مالیاتی را تعیین نمائید .

ثالثا - اگر تشخیص علی الراس به استناد عدم ارائه دفاتر و اسناد و مدارک یا به علت مردود بودن دفاتر باشد . جریمه متعلقه در هر مورد را محاسبه کنید

جواب : اولا

در مورد مامور مالیاتی به ترتیب به استناد بندهای ۱و۲و۳ ماده ۹۷ اقدام به تشخیص علی الراس می کند

ثانیا محاسبه علی الراس ۳۹۶.۰۰۰.۰۰۰= ۹٪ * ۴.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰

درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس ۳۷۶.۸۰۰.۰۰۰= ۱۹.۲۰۰.۰۰۰- ۳۹۶.۰۰۰.۰۰۰

ماده ۱۳۱ ۴.۵۰۰.۰۰۰ = ۱۵٪ * ۳۰.۰۰۰.۰۰۰

۱۴.۰۰۰.۰۰۰= ۲۰٪ * ۷۰.۰۰۰.۰۰۰

۳۷.۵۰۰.۰۰۰= ۲۵٪ * ۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰

۳۸.۰۴۰.۰۰۰= ۳۰٪ * ۱۲۶.۸۰۰.۰۰۰

مالیات ۹۴.۰۴۰.۰۰۰

ثالثا در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ارائه نشده باشد به استناد به قسمت اول ماده ۱۹۳ جریمه متعلقه معادل ۲۰٪ مالیات است و اگر دفاتر ارائه شده مردود باشد جریمه متعلقه معادل ۱۰٪ مالیات می باشد .

۱۸.۸۰۸.۰۰۰= ۲۰٪ * ۹۴.۰۴۰.۰۰۰

۹.۴۰۴.۰۰۰= ۱۰٪ * ۹۴.۰۴۰.۰۰۰

نکته : از سال ۸۳ کسانی که علی الراس می شوند رقم علی الراس بدون حساب معافیت مشمول ۴۰٪ نابخشودگی نیز می باشد ( پس از محاسبه بر اساس ماده ۱۳۱)

---

مسئله ۳ ) اگر آقای حسینی در عملکرد سال ۸۱ طبق دفاتر قانونی مبلغ ۲۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال زیان احراز شده داشته باشد . مالیات عملکرد سال ۸۲ او بر حسب تشخیص مامور مالیاتی چه مبلغ میشود ؟

جواب :

 ۱۵۲.۴۰۰.۰۰۰= ۱۲.۴۰۰.۰۰۰ + ۱۴۰.۰۰۰.۰۰۰= ۲۱۰.۰۰۰.۰۰۰- ۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰

درآمد مشمول مالیات ۱۳۳.۲۰۰.۰۰۰= ۱۹.۲۰۰.۰۰۰ - ۱۵۲.۴۰۰.۰۰۰

ماده ۱۳۱ ۴.۵۰۰.۰۰۰ = ۱۵٪ * ۳۰.۰۰۰.۰۰۰

۱۴.۰۰۰.۰۰۰= ۲۰٪ * ۷۰.۰۰۰.۰۰۰

۸.۳۰۰.۰۰۰ = ۲۵٪ * ۳۳.۲۰۰.۰۰۰

مالیات ۲۶.۸۰۰.۰۰۰

---

مسئله ۴ ) شرکت پتروشیمی ایران که یک شرکت دولتی است باید در تاریخ ۲۵/۷/۸۲ مبلغ

۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال به آقای محسنی وکیل دادگستری بابت حف الوکاله پرداخت نماید . وظیفه شرکت را از

نظر مالیاتی شرح داده و مالیات متعلقه را محاسبه کنید

جواب :

مالیات ۶.۰۰۰.۰۰۰ = ۵٪ * ۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰

ظرف ۱۰ روز پس از پرداخت باید به حساب دارایی واریز گردد

---

مسئله ۵) آقای کاظمی وکیل دادگستری اظهار نامه مالیاتی شغل وکالت خود را برای عملکرد سال ۸۲ تسلیم نموده ولی در اجرای بند ۲ ماده ۹۷ از تسلیم دفاتر و اسناد و مدارک خودداری کرده است . دریافتی های وی در سال مذکور به قرار زیر بوده است :

۱- حق الوکاله دریافتی به ماخذی که مبنای ابطال تمبر قرا ر گرفته است

۶.۴۰۰.۰۰= ۵٪ * ۱۲۸.۰۰۰.۰۰۰

۲- دریافتی بابت حق المشاوره ۷۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال

درصورتی که ضریب مربوط مطابق دفترچه ضرایب مالیاتی ۵۵ ٪ باشد مطلوب است محاسبه درآمد مشمول مالیات و مالیات و میزان بدهی یا مبلغ قابل استرداد آقای کاظمی در سال ۸۲

جواب :

جمع دریافتی ۱۹۸.۰۰۰.۰۰۰ = ۷۰.۰۰۰.۰۰۰ + ۱۲۸.۰۰۰.۰۰۰

محاسبه بر اساس ضرایب مالیاتی ۱۰۸.۹۰۰.۰۰۰ = ۵۵٪ * ۱۹۸.۰۰۰.۰۰۰

درآمد مشمول مالیات ۸۹.۷۰۰.۰۰۰ = ۱۹.۲۰۰.۰۰۰- ۱۰۸.۹۰۰.۰۰۰

ماده ۱۳۱ ۴.۵۰۰.۰۰۰ = ۱۵٪ * ۳۰.۰۰۰.۰۰۰

۱۱.۹۴۰.۰۰۰ = ۲۰٪ * ۵۹.۷۰۰.۰۰۰

جمع ۱۶.۴۴۰.۰۰۰

ابطال تمبر (۶.۴۰۰.۰۰۰)

مالیات ۱۰.۰۴۰.۰۰۰

---

مسئله ۶ ) شرکت (( الف )) به موجب قرارداد منعقده در تاریخ ۱/۲/۸۲ باید ۷۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال در سه قسط مساوی در تاریخهای ۱/۴/۸۲ و ۱/۵/۸۲ و ۱/۶/۸۲ بابت خدمات کامپیوتری به شرکت ((ب )) پرداخت نماید همچنین شرکت الف به موجب قرارداد دیگری به تاریخ ۱۵/۲/۸۲ مبلغ ۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال پارچه جهت لباس کارگران خود از شرکت ((ج )) بطور نسیه خریداری کرده است و طبق قرارداد خرید باید مبلغ مذکور را در دوقسط مساوی به تاریخهای ۱۵/۴/۸۲ و ۱۵/۶/۸۲ پرداخت کند . وظیفه شرکت الف را در موارد فوق از نظر مالیاتی شرح دهید و مالیاتهای متعلقه را محاسبه نمائید .

جواب :

در مورد قرار داد با شرکت ب به موجب متن ماده ۱۰۴ باید ۵٪ کسر و ظرف ۳۰ روز به حساب امور مالیاتی واریز نماید ضمنا مشخصات دریافت کننده را با ذکر نام و نشانی به اداره امور مالیاتی ارسال کند

۲۵.۰۰۰.۰۰۰ = ۳ / ۷۵.۰۰۰.۰۰۰

در مورد قرارداد منعقده با شرکت ج برابر ماده ۱۰۴ شرکت الف وظیفه ای ندارد

---

مسئله ۷ ) شرکت توانیر بابت احداث سد بر روی یکی از رودخانه های کشور قراردادی با شرکت ((الف ))در تاریخ ۲۰/۳/۸۳ منعقد کرده است . مبلغ کل پیمان ۲۸۷.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال و مدت اجرای قرارداد سه سال است . شرکت توانیر به مرور و برحسب کار انجام شده و صورتحسابهای ارائه شده ( سیتواسیون) از طرف شرکت الف که به تائید مهندسین مشاور و ناظر دسیده باشد مبلغ هر صورتحساب را با کسر ۱۰٪ آن به عنوان سپرده حسن انجام کار نزد خود سپرده گرفته است . پس از اتمام کار و تحویل قطعی و در صورت بدون عیب و نقص بودن کار یکجا به پیمانکار پرداخت خواهد کرد . شرکت الف از تاریخ قرارداد تا پایان خرداد ماه جاری شش صورتحساب به مبالغ پانزده میلیارد و چهارصد میلیون ریال . هجده میلیارد و هفتصد میلیون ریال . سی و دو میلیارد و نهصد و هشتاد میلیون ریال . بیست و چهار میلیارد و سیصد و هشتاد میلیون ریال . چهارده میلیارد و سیصد و شصت میلیون ریال و بیست و هشت میلیارد و هفتصد و پنجاه میلیون ریال ارائه کرده که مورد تائید واقع و شرکت توانیر در تاریخهای ۲۰/۵/۸۳ و۱۵/۷/۸۳ و ۲۵/۹/۸۳ و ۱۵/۱۱/۸۳ و ۱۸/۱/۸۴ و ۲/۴/۸۴ نسبت به پرداخت وجه صورتحسابها اقدام کرده است .

وظیفه مالیاتی شرکت توانیر را پس از انعقاد قرارداد و هنگام پرداخت وجه صورتحسابها شرح داده و محاسبات مالیاتی را انجام دهید و مالیات متعلقه را محاسبه کنید .

جواب :

سپرده حسن انجام کار که نزد کارفرما نگهداری می شود در این مرحله مشمول مالیات علی الحساب نمی باشد اما وقتی که کارفرما سپرده ها را به پیمانکار پرداخت می کند باید ۵٪ آنرا بعنوان علی الحساب کم کند

۶۹۳.۰۰۰.۰۰۰ = ۵٪ * ۱۳.۸۶۰.۰۰۰.۰۰۰= ( ۱۰٪ *۱۵.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰) -۱۵.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰

۸۴۱.۵۰۰.۰۰۰ = ۵٪ * ۱۶.۸۲۰.۰۰۰.۰۰۰=(۱۰٪ * ۱۸.۷۰۰.۰۰۰.۰۰۰) - ۱۸.۷۰۰.۰۰۰.۰۰۰

۱.۴۸۴.۱۰۰.۰۰۰= ۵٪ * ۲۹.۶۸۲.۰۰۰.۰۰۰=(۱۰٪ * ۳۲.۹۸۰.۰۰۰.۰۰۰) - ۳۲.۹۸۰.۰۰۰.۰۰۰

۱.۰۹۷.۱۰۰.۰۰۰=۵٪ * ۲۱.۹۴۲.۰۰۰.۰۰۰= (۱۰٪ * ۲۴.۳۸۰.۰۰۰.۰۰۰) - ۲۴.۳۸۰.۰۰۰.۰۰۰

۶۴۶.۲۰۰.۰۰۰ = ۵٪ * ۱۲.۹۲۴.۰۰۰.۰۰۰=( ۱۰٪ *۱۴.۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰) - ۱۴.۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰

۱.۲۹۳.۷۵۰.۰۰۰= ۵٪ * ۲۵.۸۷۵.۰۰۰.۰۰۰=( ۱۰٪ * ۲۸.۷۵۰.۰۰۰.۰۰۰) -

نواقص پرونده های حسابرسی

ردیف	شرح
۱	عدم رعایت استاندارد های حسابرسی
۲	عدم رعایت صرفه جویی
۳	عدم وجود شواهدی حاکی از بررسی سرپرست و مدیر گروه در پرونده ها
۴	عدم استفاده از برنامه های حسابرسی
۵	استفاده از آزمونهای کلی بجای آزمونهای مناسب
۶	عدم مطابقت کاربرگهای اصلی با صورتهای  مالی نهایی
۷	نامشخص بودن درصد رسیدگیها در اکثر موارد
۸	خلاصه نکردن نقاط ضعف کنترلهای داخلی
۹	عدم بررسی سیستمهای کنترل های داخلی
۱۰	عدم مشاهده صورتجلسات هیئت مدیره مجمع عمومی در قسمتهای مربوطه
۱۱	عدم تهیه نکات معوق توسط مسئول کار
۱۲	عدم تائید و پاراف کلیه کاربرگها توسط مسئول کار
۱۳	عدم استفاده از عطف متقابل کاربرگهای اصلی و کاربرگهای رسیدگی
۱۴	عدم مشاهده هرگونه تعدیل پیشنهادی در کاربرگها
۱۵	تعدیلات بعد از تراز اولیه طبقه بندی و خلاصه نشده اند .
۱۶	مواردی حاکی از اتلاف وقت در پرونده ( از جمله تهیه گردش حسابها )
۱۷	در مورد بدهکاران و بستانکاران راکد بررسی بعمل نیامده است .
۱۸	در مورد کفایت ذخایر مطالبات مشکوک الوصول کاربرگ مناسب تهیه نشده است
۱۹	موارد کاربرگها با مداد تهیه شده است
۲۰	عدم وجود  نظم کافی در پرونده ها
۲۱	در مورد کنترل قیمت گذاری موجودیها کاربرگی تهیه نشده است
۲۲	آزمایش میان بر خرید و فروش انجام نشده است .
۲۳	روش رسیدگی به بدهکاران و سایر دارائیها و بدهیها و هزینه ها مطلوب نیست بطوریکه در صورت سند رسی به کل گردش اقلام  ممکن است اقلام عمده جهت رسیدگی انتخاب نشوند .
۲۴	صورت نوسانات حقوق و دستمزد تهیه نشده است .
۲۵	پرونده دائمی به نحو مطلوب عطف گذاری نشده و دارای نواقصی است .
۲۶	عدم درج نکات قابل پیگیری در سال بعد ( انتقالی به سال بعد )
۲۷	عدم تهیه نکات مطابق دستور العمل و عدم ارائه مطلوب آن
۲۸	عدم توجه و اهمیت لازم به درصد رسیدگیها ی انجام شده
۲۹	در رابطه با تائیدیه های بانکی بعضا پاسخ دریافت نشده ولی در نکات عمده نیز به اشاره نگردیده است .
۳۰	عدم تهیه برنامه های مربوط به کنترل و برنامه ریزی و تکمیل کار
۳۱	نتایج رسیدگی در کاربرگها یا خلاصه هر یک درج نگردد
۳۲	عدم مشخص کردن  اسناد و مدارک مورد رسیدگی با علامت توسط حسابرسان
۳۳	تمام کاربرگها ی رسیدگی بایستی با نتیجه گیری باشد و مشخص نماید کدام کنترلها و به چه منظوری انجام شده است
۳۴	برای هر سر فصل عملیات حسابرسی بایستس بشرح زیر بایگانی شوند ۱- برنامه حسابرسی ۲- کاربرگ اصلی ۳- نکات عمده حساب ۴- نقاط ضعف کنترلهای داخلی ۵- نکات معوق و مورد سئوال ۶- کاربرگهای رسیدگی به ترتیب انجام و برنامه حسابرسی  ۷- ضمائم و مستندات
۳۵	بعضی قسمتهای کار گروه حسابرسان از ابتدا تا انتها و نتیجه حسابرس توسط مسئول کار پی گیری و ردیابی شود تا اطمینان حاصل شود که مسیر درست و صحیحی طی شده و نتیجه گیری صحیح بوده است
۳۶	عطف متقابل در رسیدگیها بایستی در شوند و چنانچه بخشی از سرفصلها تعیین شده برای حسابرس توسط حسابرس دیگری و در برنامه آن حسابرس دیده شده مجددا رسیدگی نشوند و جزئی از رسیدگی آن حساب نیز تلقی گردد .
۳۷	عطف گذاری در پرونده ها از روشی ساده و روشن پیروی کند

حسابداری پیمانکاری(قسمت سوم)

کلیاتى پیرامون حسابدارى

قراردادهاى بلندمدت پیمانکارى

 نظام الدین ملک آرایی

بخش سوم

حسابدارى قراردادهاى بلندمدت پیمانکارى

سیستم حسابداری موسسات پیمانکاری باید طوری طراحی شود که سود یا زیان دقیق پیمان در پایان کار تعیین شود. در حسابداری قراردادهای  بلندمدت پیمانکاری ازاصول هزینه یابی سفارش(( ٢١ ))کار تبعیت میشود. از این رو،برای آنکه بهای تمام شده هر طرح بطور جداگانه مشخص شود باید برای هر قرارداد پیمانکاری که منعقد میشودحسابی جداگانه در دفاتر افتتاح و برای سهولت مراجعه به اسناد و مدارک نظیر برگ درخواست کالا، حواله انبار و لیست دستمزد به هر پیمان شماره خاصی اختصاص یابد.

مساله اساسی در حسابداری پیمانکاری تعیین مخارج ودرآمد هر دوره مالی در طول مدت قرارداد است. در موردحسابداری قراردادهای بلندمدت پیمانکاری ذکر نکات زیرضروری است:

١- دورهای که مخارج مربوط به یک طرح شناسایی میشودبا امضای قرارداد آغاز و با تکمیل آن خاتمه می یابد.

٢- مخارجی را که پیمانکار قبل از انعقاد قرارداد برای شرکت در مناقصه انجام میدهد در صورتی که قابل تشخیص و شناسایی باشد جزو بهای تمام شده پیمان محسوب میشود در غیراین صورت جزو هزینه های دوره وقوع خواهد بود.

٣- در یک واحد پیمانکاری مخارج انجام شده را میتوان به ترتیب زیر طبقه بندی کرد:

الف-مخارج مستقیم، مانند مواد و مصالح مصرفی درپیمان، دستمزد کارگران و سرپرستان کارگاه واستهلاک ماشین آلات بکار گرفته شده در پیمان که جزو بهای تمام شده پیمان به شمار میآید.

ب -مخارج غیرمستقیم، مانند هزینه تعمیرگاه مرکزی، طراحی و خدمات فنی که بین پیمانهای مختلف مشترک است که معمولابرمبنای معقولی مانند دستمزد مستقیم، موادمستقیم و مبلغ پیمان بین پیمانهای مختلف سرشکن میشود.

ج -مخارج بی ارتباط با پیمانها، مانند هزینه های تحقیق و توسعه، هزینه های مالی غیر مرتبط باپیمانها و هزینه استهلاک ماشین آلات وتجهیزاتی که در پیمانها بکار گرفته نشده است. این مخارج جزوبهای تمام شده پیمان به حساب نمی آید زیرا با پیشرفت هیچیک ازپیمانها ارتباط ندارد. اما در برخی مواردهزینه های عمومی و اداری، هزینه های تحقیق وتوسعه و هزینه های مالی که بطور مشخص باقرارداد معینی ارتباط دارد به عنوان بخشی ازمخارج انباشته پیمان به حساب میآید.

٤ - ضمانتنامه هایی که پیمانکار در طول اجرای طرح به کارفرما تسلیم می نماید میتواند به شکل آماری خارج ازدفاتر و یا در حسابهای انتظامی ثبت شود.

                          

روشهاى متداول حسابدارى قراردادهاى بلندمدت پیمانکارى

موسسات پیمانکاری برای حسابداری

قراردادهایبلندمدت از دو روش زیر پیروی میآنند:

 ١- روش درصد پیشرفت کار(( ٢٢))

 ٢- روش کار تکمیل شده (( ٢٣))

بکارگیری هر یک از روشهای یاد شده به توانای یپیمانکار در برآورد قابل اتکا از مخارج پیمان،  درآمد پیمان ومیزان پیشرفت کار بستگی دارد.(( ٢٤))

                                 

۱- روش درصد پیشرفت کار

در روش درصد پیشرفت کار، درآمد و سود ناخالص پیمان به تناسب پیشرفت عملیات یعنی درصد پیشرفت کار شناسایی میشود. در این روش، شناسایی سود ناخالص پیماندر هر دوره مالی، براساس پیش بینی کل مخارج و پیش بینی صورت وضعیتهایی که در طول دوره اجرای طرح تاییدخواهد شد انجام میگیرد.

برای حسابداری قراردادهای بلندمدت پیمانکاری طبق روش درصد پیشرفت کار، مخارج و صورت وضعیتهای تاییدشده در طول اجرای طرح به ترتیب در حساب پیمان درجریان ساخت وحساب کار گواهی شده (یا صورت وضعیتهایپیشرفت کارها) ثبت میشود. حساب پیمان در جریان ساخت مشابه حساب کار در جریان ساخت در روش هزینه یابی سفارش کار است با این تفاوت که سودناخالص پیمان در هردوره مالی نیز به مخارج اجرای طرح اضافه میشود. بنابراین،مانده این حساب در پایان دوره مالی به ارزش خالص بازیافتنی (بهای تمام شده بعلاوه سودناخالص) گزارش میگردد.

حساب کار گواهی شده مشابه حساب درآمد تحقق نیافته است که مانده بستانکار دارد. در تاریخ تهیه صورتهای مالی، مانده حساب پیمان در جریان ساخت وحساب کار گواهی شده هر قرارداد جداگانه از یکدیگر کسر ونتیجه جزو دارایی جاری یا بدهی جاری در ترازنامه گزارش میشود.

منطق بکارگیری روش درصد پیشرفت کار این ا ست که کارفرما و پیمانکار طبق قرارداد، تعهدات الزام آوری راپذیرفته اند. پیمانکار مسئولیت کامل اجرای عملیات موضوع پیمان را پذیرفته است و کارفرما متعهد است که در آخر هرماه صورت وضعیت کلیه کارهایی را که انجام یافته است براساس نرخهای مورد توافق به پیمانکار پرداخت کند. درنتیجه در جریان پیشرفت کار >فروش< بتدریج واقع میشود،بنابراین درآمد و هزینه نیز باید به همین نحو شناسایی شود.

مزیت اصلی روش درصد پیشرفت کار این است که درآمد به تناسب پیشرفت عملیات شناسایی و با هزینه هایواقع شده برای رسیدن به همان مرحله مقابله میشود یعنی تطابق هزینه و درآمد هر دوره به نحوی صحیح انجام میگیرد.امادر مقابل خطر اشتباه در برآورد را به همراه دارد. بدین جهت تا زمانی که نسبت به سودآوری کل پیمان اطمینانی نباشد منظور داشتن سود در صورتهای مالی مورد نخواهدداشت و کاربرد روش درصد پیشرفت کار نادرست است.

                                            

۲-  روش کار تکمیل شده

در روش کار تکمیل شده درآمد و سود ناخالص پیمان هنگامی شناسایی میشود که کل پیمان یا بخش عمده ای از آن تکمیل و صرفآً کارهای جزیی باقیمانده باشد. برای حسابداری قراردادهای بلندمدت پیمانکار طبق روش کار تکمیل شده، مخارج و صورت وضعیتهای تاییدشده در طول اجرای طرح مشابه روش درصد پیشرفت کار، به ترتیب در حساب پیمان در جریان ساخت و حساب کار گواهی شده ثبت میشود اما شناسایی سود تا زمانی آکه پیمان تکمیل نشده است به تعویق میافتد.

مزیت اصلی روش کار تکمیل شده این است که سودپیمان زمانی تعیین میشود که کار خاتمه یافته یا به مراحل نهایی تکمیل رسیده است. دراین روش خطر شناسایی سودهایی که ممکن است کسب نشود به حداقل میرسد.اشکال اساسی روش کارتکمیل شده این است که درآمدی که در هر دوره مالی گزارش میشود میزان کار انجام شده طی آندوره را برروی پیمانها منعکس نمیکند. یعنی اگر چند پیمان بزرگ همگی در یک دوره مالی تکمیل شود و در دوره های قبل پیمانی به اتمام نرسیده باشد و یا در دوره های بعد پیمانی تکمیل نشود با وجود ثبات نسبی فعالیتهای انجام شده میزان سودی که  گزارش میشود و سودی که به سهامداران تعلق میگیرد نادرست خواهد بود. همچنین اگر سود چندین ساله پیمان در یک سال به حساب منظور شود شرکت پیمانکاری مشمول ضریب مالیاتی بالاتری خواهد بود.

 انتخاب روش

طبق استاندارد حسابداری قراردادهای بلندمدت پیمانکاری، در صورت احراز تمام شرایط زیر : روش درصدپیشرفت کار را باید بکار گرفت(( ٢٥))

١- برآورد منطقی از میزان پیشرفت کار و مخارج لازم برای تکمیل پیمان امکان پذیر باشد.

٢- مسئولیت و اختیارات پیمانکار و کارفرما با صراحت درقرارداد مشخص شده باشد.

٣- طرفین قرارداد توانایی ایفای تعهداتی را که طبق قرارداد پذیرفته اند داشته باشند.

٤- نسبت به وصول مبلغ پیمان اطمینان کافی وجود داشته باشد.

روش کار تکمیل شده را باید تنها در موارد زیر بکارگرفت:

١- حداقل یکی از شرایط یاد شده برای بکارگیری روش درصد پیشرفت کار وجود نداشته باشد.

۲- قرارداد پیمانکاری کوتاه مدت باشد .

٣- مخاطرات ذاتی قرارداد فراتر از مخاطرات عادی تجاری باشد بطوری که براساس آن امکان برآورد قابل اتکا وجود نداشته باشد.

ارایه خدمات مشاوره مالی ـ مالیاتی ـ حسابرسی

مشاوره مالیاتی:
1) )ارائه مشاوره و راهکارهای مالیاتی،
2) )تهیه و تکمیل اظهارنامه های مالیاتی،
3) )تهیه لوایح و دفاعیه های مالیاتی و حضور درهیات های حل اختلاف مالیاتی
عملیات حسابداری:
(1) انجام کلیه عملیات مالی و حسابداری شرکتها و موسسات،
(2) تهیه و تنظیم دفاتر قانونی طبق آیین‌‌نامه تحریر دفاتر،
(3) ارائه مشاوره مالی،
(4) تهیه صورتهای مالی اشخاص حقیقی و حقوقی و صورتهای مالی تلفیقی گروه شرکتها طبق ضوابط و استانداردهای ملی،
(5) تهیه سایر گزارشات مالی و محاسباتی خاص،
6))  اجرای عملیات اصلاح حساب و رفع اختلاف  

حساب با سایر شرکتها،
7) )تهیه آیین‌نامه‌ها و دستورالعملهای مالی و کنترل داخلی،
8) )تهیه صورتهای مالی و گزارشهای حسابرسی انگلیسی جهت ارائه به شرکتها و مراجع خارجی.
عملیات حسابرسی:
(1) انجام انواع خدمات حسابرسی شامل؛ حسابرسی صورتهای مالی، حسابرسی داخلی، بررسی اجمالی صورتهای مالی، حسابرسی مالیاتی، حسابرسی عملیاتی و اجرای روشهای توافقی رسیدگی به صورتهای مالی مطابق استانداردهای ملی و بین‌الملل.
(2) ارائه گزارشهای حسابرسی مورد نیاز بانکها جهت اعطای تسهیلات.(3) انجام بازرسی قانونی شرکتهایی که مطابق مفاد قانون تجارت ملزم به تعیین بازرس قانونی هستند.
 

توسط مجرب ترین کارشناسان حرفه ای مالی

اعضای:
جامعه حسابداران رسمی ایران،
انجمن حسابداران خبره ایران و
انجمن حسابداری ایران 

تلفن تماس>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>۰۹۱۲۲۳۹۳۴۴۸

ارایه خدمات در زمینه حسابرسی مالی ،مالیاتی ،بیمه ای، اصلاح حساب ،تنظیم دفاتر واظهارنامه مالیاتی، ارایه خدمات مالی سالیانه وموقت مورد نیاز شرکتها در قالب قرارداد پیمانکاری،رفع اختلاف بین شرکاء ،طراحی سیستم

نمونه موارد ابهام در گزارشات حسابرسی

1- تداوم فعالیت شرکتهائی که سرمایه در گردش آنها منفی بوده و دارای زیان انباشته قابل توجهی باشند.

2- وجود تردید در مورد نتیجه قطعی (سود یا زیان مورد انتظار) پیمانهای بلند مدت و وضعیت آتی آنها با توجه به شواهد موجود.

3- وجود دعاوی عمده که به تشخیص حسابرس ممکن است نسبت به آتیه شرکت دارای اثرات اساسی باشد.

4- ذخائر مالیات و بیمه که اظهارنظر نسبت به کفایت آنها، نهایتاً منوط به صدور نظر مراجع ذیربط گردد.

5- وجود ابهام در خصوص لزوم یا عدم لزوم احتساب ذخیره برای هزینه‏ خدمات پس از فروش.

6- قطعی نشدن نتایج اعتراض به بدهیهای احتمالی.

7- وجود ابهام در خصوص میزان ذخیره مورد لزوم جهت کارکنان اخراجی شرکت بدلیل عدم صدور رای توسط هیاتهای حل اختلاف وزارت کار.

8- وجود ابهام در خصوص قابلیت بازیافت دارائی‏ها که تعیین آن تا زمان کارشناسی دارائیهای مذکور امکانپذیر نباشد.

9- عدم مشخص بودن ارزش قابل بازیافت دارائیها با توجه به مدارک موجود که تعیین آن منوط به رخدادهای آینده باشد.

10- ابهام در خصوص اعمال مالکیت شرکت در مورد دارائیها، بدلیل به نتیجه نرسیدن پیگیریهای انجام شده در خصوص اخذ اسناد رسمی قطعی.

11- بدهیهای احتمالی ناشی از توافق‏نامه‏های فیمابین شرکت مورد رسیدگی و سایر اشخاص که ممکن است در آتیه احتمال وقوع داشته باشد.

12- مشخص نبودن میزان تعهدات احتمالی بر عهده شرکت که با توجه به اسناد و مدارک موجود تعیین آن موکول به آینده گردد.

13- احتمال تعلق جرائم بابت تسهیلات مالی دریافتی یا عوارض و کسورات قانونی که بدلیل عدم تسویه بدهی در مواعد قانونی بوجود خواهد آمد لیکن تا تاریخ رسیدگی مشخص نشده باشد.

14- احتساب ذخیره بیمه پیمانها توسط مشتری که قطعیت آن موکول به دریافت مفاصاحساب از سازمان تامین اجتماعی باشد.